dieta w chorobach z nadmierną kumulacją żelaza - część 2.
Hemowa postać żelaza znajduje się głównie w produktach pochodzenia zwierzęcego (w formie jonów Fe2+), przy czym jest łatwo przyswajalna, a proces ten w znacznym stopniu nie zależy od innych składników pokarmowych.
Z kolei postać niehemowa (jony Fe3+), słabo wchłaniana, występującej głównie w produktach pochodzenia roślinnego. Ze względu na jej niską biodostępność, żelazo Fe3+ musi zostać zredukowane w świetle jelita do Fe2+, co umożliwi wchłonięcie tego pierwiastka przez enterocyty (komórki jelita cienkiego). Dlatego też proces ten jest w znacznym stopniu uzależniony od innych ułatwiających tą redukcję składników pokarmowych występujących w danym pożywieniu.
Tabela 2. Postacie żelaza i ich źródła w pożywieniu | |
żelazo hemowe | żelazo niehemowe |
Wołowina | Soja, fasola, groch (nasiona suche) |
Cielęcina | Pietruszka nać |
Wieprzowina | Szpinak |
Wątróbka | Buraki |
Drób | Orzechy, pestki dyni |
Ryby | Owoce suszone |
Kiełbasy | Płatki owsiane |
Kaszanka | Kasza gryczana |
Salceson czarny | Chleb (żytni, chrupki) |
Pasztetowa | Jajo całe, jaja w proszku |
Serca | Żółtko |
Mięso
Najlepszymi źródłami żelaza hemowego są: mięso czerwone oraz białe, ryby, jak również owoce morza, czyli produkty, których w hemochromatozie należy raczej unikać. Ponadto białka mięsa mają korzystny wpływ na wchłanianie żelaza nie tylko w nim zawartego, ale równocześnie spożywanego żelaza niehemowego. Czyli połączenie w jednym posiłku np. drobiu z warzywami szczególnie bogatymi w żelazo Fe3+ zwiększy wchłanianie tego pierwiastka z przewodu pokarmowego.
Soja i jej przetwory
Soja teoretycznie stanowi bogate źródło żelaza, ale ze względu na dużą zawartość fitynianów jest ono trudno wchłaniane z pożywienia. Natomiast, jeśli tą samą soję poddamy procesowi fermentacji, to wówczas uzyskane z niej produkty (sos sojowy, pasta miso, tempeh) mogą stać się źródłem dobrze wchłanianego żelaza (choć nie wszystkie badania to potwierdzają).
Zboża i produkty zbożowe
W hemochromatozie należy uważać na spożywanie chleba na zakwasie, ponieważ długotrwała fermentacja ciasta umożliwia rozkład fitynianów, a tym samym zwiększa biodostępność żelaza niehemowego (Fe3+).
O pozostałych produktach z tabeli opowiem już wkrótce.
Brak opublikowanych komentarzy.
Nowy komentarz